اتصالات پلی اتیلن

اتصالات پلی اتیلن چیست؟

مقدمه

اتصالات پلی اتیلن نوعی لوله انعطاف پذیر پلاستیکی است که برای انتقال مایعات و گاز استفاده می‌شود و غالباً برای خطوط لوله بتونی قدیمی یا فولادی بهترین گزینه پیشنهادی است. چگالی و عدم نفوذپذیری بالا باعث شده که در خطوط فشار قوی نیز از آن‌ها استفاده شود.

یک نوع لوله ترموپلاستیک بوده که به راحتی ذوب شده و می‌توان شکل آن‌ها را تغییر داد. در مقایسه با سایر محصولات، کاملا جدید بوده و در اکثر پروژه‌های آب و فاضلاب کاربرد دارد. نسبت به عوامل خارجی، مقاوم هستند. خواص شیمیایی نفت در برخی لوله‌های پلی اتیلن هیچ عملکردی ندارد.

از لوله پلی اتیلن در شبکه آبیاری، گاز، فاضلاب، شبکه آبیاری روستایی، سیستم آتش‌نشانی، کانال های برق و مخابرات، و لوله‌های زهکشی استفاده می‌شود. از لوله‌های پلی اتیلن در بسیاری از صنایع معدنی، دریایی، کشاورزی استفاده می‌شود. دوام و استحکام این نوع لوله‌ها موجب شده تا بتوان از آن‌ها تا 100 سال دیگر هم استفاده کرد. از لوله‌های پلی اتیلن در صنایع گاز هم استفاده می‌شود.

مزایای اتصالات پلی اتیلن چیست؟

استحکام و مقاومت نسبت به مواد شیمیایی و فرسودگی و سبکی باعث شده تا در لوله کشی صنایع آب و گاز این نوع لوله‌ها مقرون به صرفه بوده و دوام آن‌ها نیز باعث خواهد شد تا بتوان به مدت زمان طولانی از آن‌ها استفاده کرد. این نوع لوله ‌ها از دهه 1950 در اروپا و آمریکا متداول شد، و مقرون به صرفه بودن آن ها باعث شده تا در طولانی مدت از آن‌ها استفاده کرد.

لوله پلی اتیلن را می توان با جوشکاری معمولی، الکتروفیوژن و اکستروژن به همدیگر متصل کرد. لوله‌ها با این نوع جوشکاری‌ها گرم شده و در نهایت یک اتصال یکنواخت و همگن ایجاد می‌شود. با این روند می‌توان هر نوع لوله پلی اتیلن با هر قطری را به یکدیگر متصل کرد و دیگر لازم نیست که از اتصالات لاستیکی یا هر نوع مواد شیمیایی استفاده کرد، در صورتی که به لوله PVC متصل شود، به تدریج خراب شده و مشکلات بهداشت محیطی را ایجاد خواهد کرد. لوله پلی اتیلن را می‌توان  در زیر خاک دفن کرد و با این کار، خطوط انتقال یکپارچه و بهم پیوسته خواهند بود.

از آن جایی که این نوع لوله‌ها با فیوژن به هم متصل می‌شوند، لازم نیست که از ماده دیگری استفاده کرد، بخاطر این که لوله پلی اتیلن کاملا محکم و مقاوم بوده و اصلا خم نمی‌شود، به سرعت بهم جوش داده شده و در ضمن سایر هزینه‌های مرتبط با لوله کاهش می‌یابد. به همین دلیل می‌توان لوله های پلی اتیلن خیلی راحت در زیر خاک مدفون کرد. مدفون کردن لوله های گاز مهم است، بدین ترتیب خطوط گاز ایمن‌تر خواهند بود و در محیط هم هیچ گونه مزاحمت خارجی نیز ایجاد نخواهند کرد.

ویژگی‌های اتصالات پلی اتیلن

ویژگی‌های اتصالات پلی اتیلن به خواص مکانیکی، شیمیایی، الکتریکی، نوری و حرارتی تقسیم‌بندی می‌شود.

• خواص مکانیکی اتصالات پلی اتیلن

اتصالات پلی اتیلن محکم بوده و نسبت به عوامل خارجی،مقاوم بوده و حتی نسبت به فشارهای داخلی 165و 1000 ساعته مقاوم است.

• خواص گرمایی اتصالات پلی اتیلن

لوله‌های پلی اتیلن نقطه ذوب پایینی دارند و بین 105 تا 115 درجه سانتیگراد است. البته محدوده دما با نوع پلی اتیلن مشخص می‌شود.

• خواص شیمیایی اتصالات پلی اتیلن

وزن ملکولی لوله‌های پلی اتیلن، زیاد و غیرقطبی و اشباع شده است. بنابراین می‌توان گفت که مولکول‌های آن شبیه به پارافین هستند. به همین دلیل لوله پلی اتیلن مثل کریستال است. حالت کریستالی باعث چگالی بالا، و پایداری مکانیکی و شیمیایی خواهد شد. آب به داخل لوله‌ها نفوذ نمی‌کند و نور خورشید باعث شکنندگی لوله خواهد شد. این لوله‌ها به راحتی بهم جوش داده می‌شوند.

• خواص الکتریکی اتصالات پلی اتیلن

لوله‌های پلی اتیلن، عایق مناسبی هستند و به راحتی می توان مقدار بار الکتریکی آن ها را افزایش داد، اگرچه با کربن سیاه، گرافیت یا هر ماده عایق می‌توان از این مقدار کاست.

• خواص نوری اتصالات پلی اتیلن

با توجه به خواص گرمایی و ضخامت لوله، ممکن است که شفاف، شیری مات یا کاملا مات باشد.

انواع اتصالات پلی اتیلن

• اتصالات پیچی

لوله‌های پلی اتیلن در این نوع اتصال می‌توانند تا 10 بار فشار را تحمل کنند. جنس لوله، پلی پروپلین است. می‌توان از آن‌ها چندین بار استفاده کرد و کاملا به صرفه هستند. می‌توان با سه راهی، سه راهی دنده‌ای، اتصال نر، اتصال ماده، چهارراهی، زانویی، لوله‌ها را بهم متصل کرد.

• اتصالات جوشی

لوله‌ها با جوشکاری به یکدیگر متصل می‌شوند. این نوع اتصالات، سه راهی، چهارراهی، زانویی، فلنج و گپ را دربر می‌گیرد. در صنایع نفت و گاز، از این نوع اتصال بیشتر استفاده می‌شود. اتصالات لب به لب و الکتروفیوژن هم در این نوع گروه اتصالات قرار دارند که اتصال لب به لب در صنایع آب و فاضلاب و آتشنشانی و الکتروفیوژن در صنایع گاز استفاده می‌شود.

• اتصال حرارتی بوشنی

ابتدا دو سر لوله را در بوشن قرار داده و در نهایت بوشن به لوله متصل می‌شود. باید مطابق شرایط زمانی و مکانی انجام ‌شود. ابتدا دو سر لوله ذوب شده و بهم متصل می‌شود. جوشکاری به حدی انجام می‌شود که بتوان دو سر لوله را بهم نزدیک کرده و متصل کرد.

• اتصال فلنجی

در این نوع اتصال، لوله‌ها، با فلنج به یکدیگر متصل می‌شوند. در بالای هر فلنج، پیچی وجود دارد که به محکم شدن اتصال کمک می‌کند و در خطوط لوله گاز بیشتر به کار می‌رود. اتصال و کاربرد فلنج‌ها نسبت بهم متفاوت است و در گروه‌بندی های مختلف و متفاوتی وجود دارند.

جوش اکستروژنی

در این نوع اتصال، لوله‌های پلی پیلن با پلی اتیلن بهم متصل می‌شوند. جوش اکستروژنی بهترین نوع جوشکاری برای اتصالات مخازن و لوله‌های آب است. در این نوع جوشکاری، درزهای همگن در لوله ایجاد می‌شود. کیفیت این نوع جوشکاری، برخلاف جوشکاری با گاز داغ است. این نوع جوشکاری در لوله‌هایی با مقطع بزرگ انجام می‌شود. جوشکاری اکستروژن به استحکام لوله‌های پلی اتیلن کمک می‌کند. در این نوع جوشکاری، سطح مقطعی جوش داده می‌شود. حتی می‌توان سطوح مقطعی بزرگ را هم بهم جوش داد. جوشکاری اکستروژنی هزینه بالایی دارد و در ماشین آلات بیشتر به چشم می‌خورد. در مقایسه با سایر انواع جوشکاری‌ها، به صرفه بوده است. این نوع جوشکاری، با چندین روش انجام می‌شود.

لوله پلی اتیلن دو جداره

این نوع لوله‌ها از همان ابتدا در کشور‌های ژاپن و آمریکا استفاده می‌شد. مقاومت بسیار بالایی دارند. بیرون لوله دندانه دار بوده و گرد هستند. بیشتر در صنعت فاضلاب از آن ها استفاده می‌شود. ویژگی‌های این نوع لوله‌ها باعث شده که برای صنعت فاضلاب بهترین گزینه باشند. دندانه بودن سطح خارجی لوله باعث شده که بتواند در برابر فشار‌های خارجی به بهترین نحو ممکن مقاومت کند. سایر لوله‌های پلاستیکی براساس مقاومت این نوع لوله‌ها ساخته می‌شوند.

لوله پلی اتیلن اسپیرال

این نوع لوله‌ها برای زهکشی مناسب هستند. از آن جایی که قطر لوله‌ها بزرگ تر است به راحتی بهم متصل می‌شوند. در ساخت لوله از فلز استفاده شده است. در کشور‌های اروپایی از این نوع لوله‌ها بسیار زیاد استفاده می‌شود. سطح خارجی لوله مارپیچ و داخل آن‌ها صاف است. از آن جایی از فلز در ساخت لوله استفاده شده به همین دلیل، بسیار محکم هستند. این نوع لوله‌ها در صنایع آب و فاضلاب، آبیاری مزارع، زهکشی و تاسیسات تصفیه آب کاربرد دارند.

لوله پلی اتیلن چند لایه

لوله پلی اتیلن چند لایه برای انتقال آب استفاده می‌شود. این نوع لوله در دو شماره 102 با چگالی کم و شماره 104 با چگالی بالا ساخته شده اند. برای انتقال آب و گاز بهترین هستند و از پلی اتیلن ساخته شده اند.

لوله پلی اتیلن چند لایه در ابتدا با چدن و فولاد ساخته می‌شدند و امروزه از پلاستیک در ساخت آن‌ها استفاده می‌شود. این نوع لوله‌ها تک لایه بودند، و به تدریج برای افزایش مقاومت لوله از مواد مختلفی در ساخت آن‌ها استفاده می‌شد تا خواص مکانیکی آن‌‌ها تقویت شود.

لوله‌های تک لایه پلی اتیلن نمی‌توانند فشارهای مکانیکی آب و گاز را تحمل می‌کنند. یک لایه اضافه تر در این نوع لوله‌‌ها باعث می‌شود که نسبت به کلر مقاوم باشند. لوله‌های دو جداره، کارایی بالاتری دارند در حالی که تک جداره ‌ها این گونه نیستند.

مهم ترین انواع اتصالات

• اتصالات پیچی

اتصالات پیچی به جوشکاری نیازی ندارند و دو لوله بهم متصل می‌شوند. این نوع اتصال بیشتر برای آبیاری زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها استفاده می‌شود. با بهترین ماده اولیه ساخته می‌شوند. البته امروزه در انواع و اقسام مختلفی تولید می‌شوند. اتصالات پیچپی پرواتیلن می‌توانند تا 10 برابر فشار اتمسفر را تحمل کرده و مطابق استانداردهای بین المللی ساخته شده است.

• اتصالات جوشی

اتصالات جوشی برای اتصال فلز و پلاستیک به کار برده می‌شود. پنج نوع اتصال در این گروه به چشم می‌خورد که اتصال لب به لب، گوشه، تی شکل را شامل می‌شود. هر کدام به انواع مختلفی تقسیم بندی ‌می‌شوند.

• اتصالات گازی

اتصالات گازی در انواع مختلفی وجود دارد و متناسب با هر نوع کاربرد متفاوت است. اتصالات گازی با روش‌های مختلفی مانند سه راهی، زانویی، جوشی و بوشن ، جوشکاری لب به لب و گپ بهم متصل می شوند. ولی از همگی این‌ها در اتصالات گازی استفاده نمی‌شود. حتی می‌توان از اتصالات دیگری هم استفاده کرد تا از نحوه درست انجام کار مطمئن شد.

اتصالات گازی به دو نوع اتصالات فولادی و استیل تقسیم بندی می‌شود، که در نیروگاه ها، صنایع پتروشیمی، و پالایشگاه ها از نوع آخری استفاده می‌شود.

• اتصالات فلنجی

اتصالات فلنجی بعد از جوشکاری بسیار محبوب هستند. اتصالات و لوله‌ها به بهترین نحو دمونتاژ می‌شوند و به همین دلیل، نگهداری این نوع اتصالات ، سهل و آسان خواهد بود. با این نوع اتصال می‌توان انواع و اقسام تجهیزات و دریچه های مختلف را بهم متصل کرد. این نوع اتصال برای نگهداری تاسیسات کارخانه بهترین گزینه است.

• اتصالات آبیاری قطره‌ای

هر روز بر اهمیت آبیاری قطره‌ای افزوده می‌شود. نوآوری‌های در این صنعت موجب شده که عملکرد اتصالات بهتر شود. گیاه در آبیاری قطره‌ای هر روز 1 تا 10 لیتر آبیاری می‌شود. در این نوع اتصالات، لوله‌های پلی اتیلن بهم متصل می‌شوند. آب با فشار خیلی پایین در لوله‌ها جریان دارد و در کشاورزی و آبیاری باغ‌ها کاربرد دارد.

قطر لوله اتصالات آبیاری قطره ای، 16 میلی متر است و به نحوی ساخته شده که در همه زمینه های کشاورزی و آبیاری کاربرد دارد و جنس لوله پلی اتیلن است.

• اتصالات فاضلابی

اتصالات فاضلابی در انواع مختلفی مانندسه راهی، چهارراهی، زانویی،زانویی های 45 و 90 درجه، موفه های بلند و کوتاه، دریچه‌های بازدید، فلنج‌ها، رابط های فشار قوی و نیمه قوی و حتی معمولی ساخته و تولید می‌شوند. در فاضلاب شهری، صنعتی و ساختمانی از این نوع لوله‌ها استفاده می‌شود. این نوع لوله ها به وسیله جوشکاری، حرارتی و لب به لب بهم متصل می‌شوند. آب بندی این نوع لوله ها، باعث خواهد شد ابتدا و انتهای لوله‌ها به خوبی متصل شوند. به راحتی نصب شده و از استحکام بسیار زیادی برخوردارند. نسبت به نیروهای داخلی و خارجی مقاوم هستند و حتی زمین لرزه هم نمی‌تواند به این نوع اتصالات آسیبی وارد کند. لوله‌های پلی اتیلن فاضلابی نسبت به خوردگی، پوسیدگی و ساییدگی مقاوم بوده و با جوشکاری لب به لب بهم متصل می‌شوند. برای اتصال لوله‌ها هرگز از واشر و ابزارآلات دیگری استفاده نمی‌شود. لوله‌های پلی اتیلن در زیر بتن و سایر اجسام سنگین، بسیار مقاوم هستند. در اندازه‌های مختلفی تا 2000 میلی متر تولید شده و می توانند فشار 32 اتمسفر به بالا را تحمل کنند.

کمربند پلی اتیلن

زمانی که دو قطعه نیم دایره فلزی یا پلی اتیلن بر روی لوله‌ای قرار گرفته و با دو یا سه پیچ در طرفین به قطعه متصل شوند، کمربند پلی اتیلن شکل می‌گیرد. با این نوع کمربند می‌توان انشعباتی را ایجاد کرد. متناسب با ساختار آن‌ها می‌تواند 2، 4، 6 پیچ و مهره داشته باشد.

در شبکه آبرسانی شهری و روستایی، شبکه فاضلاب شهری و روستایی، فاضلاب صنعتی و انتقال مواد مایع، آبیاری تحت فشار، پوشش‌های کابل‌های برق، لوله‌های فلزی، شبکه زهکشی، آبیاری تحت فشار و آبیاری متحرک به کار برده می‌شوند.

کارخانجات تولیدکننده پلی اتیلن

ماشین‌آلات این نوع کارخانجات باید همیشه مورد بررسی قرار گیرند و آزمایشگاه کنترل کیفیت این نوع کارخانجات از بخش مهم آن به شمار می‌رود. آزمایشگاه این نوع کارخانجات باید گواهینامه لازم را داشته باشد. این چنین آزمایشگاهی باید مواد اولیه، فرایند تولید و محصول نهایی را کنترل کند.

ویژگی‌های بارز

• تولیدکننده باید همیشه در جهت رفع نیازهای مشتری گام بردارد.
• مشتری مداری و احترام به نیاز‌های مشتری از مهم‌ترین خصوصیات این نوع کارخانجات به شمار می رود.
• وقت مشتریان بسیار با ارزش بوده و تولیدکننده سعی می‌کند که نیازهای مشتریان را به بهترین نحو ممکن برآورده کند.
• تولیدکننده،براساس نیازهای مشتریان، محصولات را تولید کرده و آن‌ها را ارتقاء می‌بخشد.
• مجهزشدن به بالاترین سطح دانش و آگاهی و علم جهت تولید محصول، یکی از ویژگی‌های بارز این نوع کارخانجات به شمار می‌رود.
• ارائه بهترین و بالاترین خدمات و استانداردها به مشتری، مهم‌ترین هدف تولیدکننده است و به همین دلیل تولیدکننده خود را به انجام این امر متعهد می‌کند.
• منابع انسانی مهم‌ترین عامل رشد این نوع کارخانجات است و به همین دلیل ، سرمایه اولیه این نوع کارخانجات به شمار می‌رود.
• کارگروهی، مهم‌ترین عامل پیشرفت کیفی محصول کارخانجات تولیدکننده پلی اتیلن است.
• حفظ محیط زیست در توسعه پایدار نقش به سزایی ایفا می‌کند و به همین دلیل تولیدکننده خود را به این امر ملزم و موظف می‌کند.

مهم‌ترین کارخانجات تولید‌کننده پلی اتیلن

1. تولیدی و صنعتی pes
2. پلی اتیلن سمنان
3. انهار حیات کرمان
4. گسترش پلاستیک
5. رام پلاست شرق
6. شهاب گستران اروند
7. رسا لوله پاسارگاد
8. تولیدی گاز لوله
9. پلیمر آوا نوین ایرانیان
10. فراز پلیمر فردوس
11. لوله و اتصالات وحید
12. صنایع تولیدی والا پلیمر نوین
13. خوشنام خراسان
14. صنایع پلاستیک پارس
15. صنایع پلاستیک جهاد زمزم
16. لوله و اتصالات f.p
17. آوند پلاستیک کرمان
18. کاسپین لوله طبرستان
19. مهر آوند مشهد
20. ویژگان بسپار شرق
21. تعاونی لوله پلی اتیلن بوکان
22. دنیز پلاست بندر شرفخانه
23. پارس اتیلن کیش
24. صانع مشهد
25. لوله و اتصالات پلی اتیلن کشاورز
26. ایران کاوش
27. گروه صنعتی آب لوله
28. تولیدی و بازرگانی انوشا پرشیا
29. پلارک پلاستیک
30. توسعه صنعت آپادانا
31. ساقه طلایی اسفراین
32. صنایع پلاستیک جهاد زمزم
33. آبرسانان کرمان
34. سپاهان پویه
35. لوله گستر گلپایگان
36. دنیز پلیمر صفاهان
37. باران پل اراک
38. یزد پلی اتیلن کویر
39. یزد پلی اتیلن کویر
40. پلی ران اتصال
41. صنایع پلاستیک جهاد زمزم
42. آبان فلات
43. دشت لوله کردستان
44. تکاب لوله زفره
45. مقاومت بندر
46. آبیاری قطره ای اصفهان پوشان
47. پارس لوله ایرانیان
48. مجد ایرانیان
49. بسپار صنعت پژوه
50. لوله گستر خادمی
51. رودآب پلاست کرمان
52. میرآب اصفهان
53. اتصالات پلیمری تیران
54. الوند پلاستیک
55. آبگستر
56. پلی اتیلن ادمان

نتیجه گیری

لوله‌های پلی اتیلن، مقاوم ترین لوله‌هایی هستند که در صنایع نفت و گاز به کار برده می‌شوند. چگالی بالا و عدم نفوذپذیری آب موجب شده که در صنایعی با خطوط فشار قوی نیز کاربرد داشته باشد. یک نوع لوله ترموپلاستیک هستند که می‌توان با حرارت و ذوب،به آن‌ها هر شکلی داد. لوله‌هایی مقاوم بوده و حتی خواص شیمیایی نفت نیز نسبت به آن‌ها بی تاثیر است.

بخاطر استحکام، مقاومت و سبکی، در صنایع آب و فاضلاب از آن‌ها استفاده شود. لوله‌های پلی اتیلن را می‌توان با جوشکاری اکستروژن و معمولی هم بهم متصل کرد. با جوشکاری می‌توان این نوع لوله‌ها را بهم متصل کرد. لوله های پلی اتیلن، نسبت به عوامل خارجی بسیار مقاوم هستند. با لوله ها‌یی از جنس خود یا متفاوت، در اتصالات مختلفی مانند پیچی، جوشی، گازی، فلنجی، بوشنی بهم متصل می‌شوند. زمانی که دو قطعه فلزی یا پلی اتیلن برروی قطعه دیگری قرار گرفته و با دو یا پیچ بهم متصل می‌شوند، کمربند پلی اتیلن را شکل می‌دهند.